De driehoek geeft een van de imaginatieve basisprincipes weer, zoals Heinz deze in zijn werk steeds opnieuw beschreven heeft. De leerling en leraar ontmoeten elkaar niet op het horizontale niveau, maar komen door de gemeenschappelijke interesse tot een thema, op een hoger niveau samen. Deze pedagogische wetmatigheid geldt in de meest ruime zin voor alle soorten van menselijke relaties.
De themagebieden pedagogie en opvoeding krijgen bij Heinz Grill een karakter, die de volwassene met zijn capaciteit tot zelfopvoeding in het middelpunt plaatst.
“Het is tegenwoordig een van de grootste gevaren, dat wij in de schoolpedagogie en opvoeding van kinderen voortdurend naar nieuwe leermethoden en betere psychologische uitgangspunten zoeken en daarbij onze eigen persoonlijkheid buiten beschouwing laten. De echte opvoeding stroomt vanuit van een persoonlijkheid en autoriteit. De persoonlijkheid is een resultaat van de rijpheid, en de rijpheid is een resultaat van het weten, en dit weten is terug een resultaat uit de reinheid en eerlijkheid en uit de gedegen stevigheid van ons karakter. Deze stevigheid van het karakter getuigt meer dan alle methoden samen. Want deze stevigheid werkt als een voorbeeld, waar de kinderen en jongeren respect en achting tegenover betonen.”
Uit “Opvoeding en zelfopvoeding”
De pedagoog moet zelf in staat zijn, een ruimte te scheppen, waarin de leerling de leerinhouden vrij tegemoet kan treden:
“De pedagoog ontwikkelt geschikte relatievormen en stelt zich in ieder geval op een geheel reële manier voor, hoe hij een vrije waarnemings- en communicatieruimte creëert. In deze vrije ruimte ontmoet hij de leerling of vooral ook de volwassene op een vrije manier, doordat hij langzaam, ritmisch en praktisch de vormgevende elementen opbouwt. Het is daadwerkelijk een arbeid, die vormgevend en structuur-opbouwend aan de mens werkt en daarom ervaart de leerling direct de verruimingen in de zin van opbouwende vormen en inhouden. Het echte leren mag niet verward worden met een overstelpen en intensief zogenoemd overspoelen met inhouden. Het is veeleer een soort ruimtelijk vrij-worden van een fixerend en overstelpend toegrijpen vanuit het bewustzijn, zodat de wil in deze vrijere adem vormgevend kan opgebouwd worden en nieuwe mogelijkheden in de zin van werkelijke vorming en natuurlijke prestatie verkrijgt.”
Literatuur:
“Die Signaturen der Planeten und die seelisch-geistige Entwicklung in der Pädagogik”
Het scheppend omzetten van inhouden in het schoolonderricht bevrijdt de leraar van de ondankbare positie, enkel bemiddelaar of repetitor van de leerinhouden te zijn. Heinz Grill beschrijft de edele kunst van de pedagogie, vertrekkend van de deugden en waarden van de kosmos, als zonnepedagogie, mercuriuspedagogie, venuspedagogie enz.
“Opvoeding en zelfopvoeding” – beschikbaar in het Nederlands
De zelfopvoeding als basis van de opvoeding aan de andere kant van alle opvoedingsmethoden. Ook de verschillende leeftijdsniveaus met telkens de gepaste pedagogiek werden uitgewerkt. Het boek wordt afgesloten met een kritische beoordeling van het fenomeen van de zogenoemde “Indigokinderen”.
“Wie Wirken Medien auf Kinder und Jugendliche”
Een bijdrage over het thema door Heinz Grill in brochurevorm.
“Die sieben Lebensjahrsiebte”
Er liggen telkens zeven jaar tussen geboorte en tandwisseling, puberteit en de volwassenleeftijd aan 21 jaar. Ook daarna voltrekt de ontwikkeling zich in ritmes van zeven jaren, die vaak ook keerpunten zijn van de biografie.