Logica en wetmatigheden van de gezondheid XVIII –
De genezende werkingen van de zee

Wanneer personen, die aan bronchiale aandoeningen lijden voor een kuurverblijf naar zee gaan, verschijnen na een eerste achteruitgang toch heel vlug resultaten door het stimulerende zoutachtige en winderige klimaat. De ontstekingsklachten kalmeren of laten snel weer een normaal doorademen en ontspannen levensgevoel toe.

Op basis van deze observatie is de uitspraak dat een vorm van luchtkuur of klimaatverandering het lichaam kan genezen, zeker waar. Zowel fysieke werkingen door de lucht alsook metafysische invloeden door de bijzondere versterkende stemming die aan zee heerst, werken samen en geven de patiënten een aangenaam, verlichtend gevoel. Door de fijnere werking van de stemming van de zee komt het bewustzijn meer tot de bodem, tot de aarde, tot de nabijheid van het lichaam en daardoor kan het begrip van het incarneren beleefd worden. Long- en bronchiale aandoeningen onthullen meestal een zeer onrustig, zogenoemd te ver doorwerken van de wil in het ademproces, zodat dit met zijn epitheel voortdurend op een reactieve wijze een afweer vormt. Het ontbreekt het individu in de levenssituaties aan de nodige stevigheid en bijgevolg kunnen net bronchiale aandoeningen toenemen tot een aanhoudende belasting en chronisch worden. Door een verblijf aan zee kan de getroffen persoon gemakkelijker tot een natuurlijke rust komen en bijgevolg verbindt het bewustzijn zich beter met de lichaamskrachten. In plaats van het gedreven excarneren met al zijn angstige voortdrijvende onrust kan een gezond incarneren met een natuurlijke lichaamsgewaarwording en bijgevolg met een betere, meer ontspannen ademconditie ontstaan.

Wat gebeurt er als de getroffen persoon niet louter passief aan zee vertoeft, maar zich heel doelgericht tot de atmosferische stromingen en stemmingen richt? Deze vorm van het zich actief tot de zee richten begint niet met een sluiten van de ogen en een aangenaam dromend zitten aan het strand, doch het bewustzijn voelt zich in de krachtwerking, die in de golfbewegingen aanwezig is in, observeert deze, stelt vragen en ervaart ten slotte de zo sterk naar de aarde gerichte beweging. De zoutachtige grote watervlakten stralen niet zo zeer naar de kosmos omhoog, ze nemen veeleer de sterren als in zich op en vormen een natuurlijke beweging van het voortdurend ver uitglijden. De winden strijken over het water, maar het water blijft dicht bij de bodem en vertoont een vorm van oneindigheid van beweging, leven en aardse wijdte.

Doordat de patiënt die actief oefent, deze stemmingen van de zee bewust ontwikkelt en zich niet enkel dromend, maar concreet, wakker in deze stemmingen invoelt, creëert hij een soort stevigheid in zijn longen, zowel in de luchtpijp, in de bronchiën, bronchiolen, tot zelfs binnen in de alveolen en dit niet in de vorm van een obstructieve samendrukking, maar in de zin van een soepele regenererende orgaanbasis. Het bewustzijn kan een verzameling van energie in de longen teweegbrengen en de adembewegingen kunnen op deze manier een harmonie vinden.

Deze twee fasen, zowel het uiterlijke klimaat van de zee alsook de persoonlijke bewust gekozen actieve intensieve studie van de krachten en stemmingen, die in dit grote natuurfenomeen van de aardse uitgestrektheid en het water bestaan, werken heel gunstig op de longen. De zogenaamde mercuriale krachten van het bewegen en het verbinden, van het incarneren, van het verzamelen en het uitstromen worden gestimuleerd en hierdoor kan een gezonde ademhaling ontstaan. Mercurius is de planeet, die in de oude geneeskunde al bij Paracelsus het harmonisch verbindende principe vertegenwoordigt. Hij verschijnt in het medische symbool met de staf van Mercurius en op zijn beurt wordt hij door Rudolf Steiner in de antroposofie voorgesteld als de intendant die het vloeiende, uitglijdende en het verbindende weergeeft.

Tijdens de laatste twee weken werd de meditatie-opgave op de genezende werkingen van de zee gericht. Omdat heel weinig mensen aan de zee wonen, moesten vele het beeld in de voorstelling creëren en vanuit deze voorstelling de stemmingen tot in de innerlijke ervaring doorgronden.

De verschillende afbeeldingen werden reeds tijdens de kunstenaarsdagen en daarna door verschillende kunstenaressen ontwikkeld. De zee met haar incarnerende, bewegende en verzamelende dieptewerking weergeven, vormt eveneens een heel mooie bijdrage aan de geneeskunde.